Handhaving wet DBA uitgesteld tot 1 januari 2020

Verplegend personeel in gang ziekenhuis

De handhaving van de wet DBA is verder uitgesteld. Opdrachtgevers en ZZP'ers krijgen tot 1 januari 2020 geen naheffingen en boetes. “Vanaf 1 juli 2018 breiden wij wel de handhaving bij kwaadwillenden uit.” Dit staat in de Kamerbrief van de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en de staatssecretaris van Financiën.

Het kabinet streeft naar nieuwe wet- en regelgeving op 1 januari 2020 om de Wet Deregulering beoordeling arbeidsrelaties (Wet DBA) te vervangen. Tot die tijd wordt de handhaving van de Wet DBA opgeschort. Dat betekent dat er niets verandert voor opdrachtgevers en opdrachtnemers die niet kwaadwillend zijn.

Handhaving bij kwaadwillenden per 1 juli 2018 uitgebreid

Kwaadwillend ben je volgens de definitie als je 'opzettelijk een situatie van evidente schijnzelfstandigheid laat ontstaan of voortbestaan, omdat je weet – of had kunnen weten – dat er feitelijk sprake is van een dienstbetrekking (en daarmee een oneigenlijk financieel voordeel behaalt en/of het speelveld op een oneerlijke manier aantast)'.

De handhaving richt zich nu alleen op de ernstigste gevallen van kwaadwillendheid. Tot 1 juli 2018 blijft dat zo. Maar vanaf 1 juli 2018 wordt gehandhaafd in alle gevallen van kwaadwillendheid. In zo'n situatie sprake is van drie zaken:

  • een (fictieve) dienstbetrekking
  • evidente schijnzelfstandigheid
  • opzettelijke schijnzelfstandigheid

Wat betekent dit concreet voor ziekenhuizen?

Veel ziekenhuizen werken met ZZP’ers op onder andere de Intensive Care en O.K. Aan welke drie eisen moet een dienstbetrekking voldoen (loon, arbeid en gezag)? 
Van beloning en dus loon zal altijd sprake zijn, tenzij de werkzaamheden om niet worden uitgevoerd. Deze ZZP’ers staan onder gezag van de dienstdoende chirurg/arts. Enige twijfel kan ontstaan bij ‘arbeid’. Cruciaal is hier of de ZZP-er de verplichting heeft de arbeid persoonlijk te verrichten. Of dat deze zich vrij mag laten vervangen. In veel ziekenhuizen zijn er, bijvoorbeeld door JCI of andere kwaliteitskeurmerken, strenge eisen aan het tewerkstellen van nieuwe medewerkers, zowel flex als vast. Zo moeten nieuwe medewerkers bijvoorbeeld eerst een introductiedag doorlopen, voordat zij feitelijk aan het werk kunnen. Dat begrenst de mogelijkheid voor vrije vervanging sterk. Het is de vraag hoe het oordeel van de fiscus in deze situaties zal zijn.

Bovendien gaat het vaak om werkzaamheden:

  1. Die in een functiehuis vallen.
  2. Waarvan de functieomschrijving (grotendeels) overeenkomt met de als ZZP’er verrichte werkzaamheden.
  3. Die ook in CAO verband als functioneel dienstverband worden omschreven.
  4. Die door de zorgorganisatie ook via reguliere werving ingevuld worden.
  5. Die vanzelfsprekend ook binnen de zorgorganisatie door ‘vaste medewerkers’ worden verricht.
  6. Die in hun aard geen tijdelijk karakter hebben.

Bovenal geldt dat ziekenhuizen voor elke personeelsinzet hun administratie op orde moeten hebben. Voor vast personeel is dit over het algemeen goed geregeld. Maar voor flex is dit nog lang niet de praktijk. Administratief op orde zijn betekent onder meer het kunnen overleggen van volledige dossiers op drie niveaus:

  1. Het niveau van de opdracht: denk hierbij aan de getekende overeenkomst van opdracht, de bijbehorende inhuurvoorwaarden, de urenverantwoording en de facturen. En zeker ook het “tax control framework”, ofwel hoe borgt het ziekenhuis dat volgens de afspraken in de overeenkomst wordt gewerkt.
  2. Het niveau van het bureau/de bemiddelaar: denk hierbij aan SNA keurmerk, inschrijving KvK, afspraken over garanties en vervanging.
  3. Het niveau van de kandidaat: diploma’s, BIG-registratie, Hepatitis B-verklaring, identificatie, burgerservicenummer, eventuele VOG verklaring en referenties.

Een ziekenhuis dat op deze drie niveaus niet in controle is, loopt Staffing MS het risico om na 1 juli 2018 binnen de ruimere definitie van kwaadwillend te vallen. Je kan verweten worden bewust een situatie van evidente schijnzelfstandigheid in stand te houden.

Het kost tijd en moeite om het eigen inhuurproces te professionaliseren. Centraal toezicht op het proces is noodzakelijk. Gelukkig heeft de branche die zich hier mee bezighoudt (Managed Service Providers en Brokers) al tien jaar ervaring met het ontzorgen van organisaties op dit gebied. Ook de ondersteunende tooling (VMS systemen) is tien jaar verder en biedt volwassen oplossingen.

Zeker nu voor zorgorganisaties ook de AVG in beeld komt. Gegevens van ingehuurd personeel mogen niet meer ongelimiteerd bewaard en verwerkt worden. Professionalisering van het inhuurproces biedt een mogelijkheid om een dubbelslag te slaan. Belangrijk is om de juiste begeleiding te vinden en aan de slag te gaan. Het is de moeite waard om het MSP-onderzoek 2018 aan te vragen. Daarin staan voldoende partijen beschreven die je organisatie verder kunnen helpen.

Deel dit artikel

Neem contact op

Wil je meer weten over de wet DBA en de gevolgen voor jouw zorgorganisatie? Neem contact op voor een afspraak met Paul Oldenburg van Intrakoop-leverancier Staffing MS via:

Rozemarijn van de Werken
Inkoop Consultant
  • 06 27 39 68 65