Energietransitie in de zorg, hoe pakken we dat aan?

Windmolen

Wereldwijd overlijdt 1 op de 6 mensen door schadelijke stoffen die zijn ontstaan door klimaatverandering. 60% van de wilde dieren is sinds 1970 verdwenen. Onze fossiele brandstoffen raken op. Hoog tijd voor verandering. In de groene omgeving van Ouwehands Dierenpark gaan ruim 100 zorgorganisaties tijdens het Intrakoop-congres met experts en elkaar in gesprek over de energietransitie in de zorg.

“Blij dat ik geweest ben”, “Leuk om gestimuleerd te worden door gelijkgestemden”, “Goed om ideeën met elkaar uit te wisselen” en “Wat een inspirerende sprekers” waren hun enthousiaste reacties na afloop. Een terugblik.

Wat verstaan we onder energietransitie?

Onder de energieke leiding van Yvette Watson, onder andere actief voor de Green Deal Circulaire Gebouwen, komen al snel de tongen los over de energietransitie. Wat verstaan we daaronder? Duurzaam, gasloos, energiebesparing, CO2-reductie, wind- en zonne-energie, maar ook wat ervoor nodig is aan verandermanagement, communicatie en kosten passeren de revue. 

Dream, develop, do

De energietransitie lijkt een onmogelijke opgave. Maar als je het kunt dromen, kun je het ook realiseren. Dream, develop, do: dat is de overtuiging van Arash Aazami, energieadviseur voor onder meer de rijksoverheid en Europese Commissie. Als we heel Spanje volleggen met zonnepanelen, kunnen we in onze wereldwijde energiebehoefte voorzien. Maar dat is niet de oplossing. Onze koopkracht zorgt ervoor dat de energiebehoefte van China in 20 jaar met 47,7% is toegenomen, door alle producten die daar gemaakt worden. Daar ligt de mondiale uitdaging. We hebben 1 generatie de tijd om over te stappen naar 100% hernieuwbare energie en fossiele brandstoffen overbodig te maken. Dat vereist wel een omslag van volumegedreven naar waardegedreven modellen én samenwerking. Focus niet op hoe je zelf 1 gebouw kunt verduurzamen, maar hoe je samen meer kunt realiseren. 

Verduurzamen van de zorg

De meeste zorgorganisaties ervaren onvoldoende draagvlak om met verduurzaming in hun organisatie aan de slag te gaan. Gevolgd door gebrek aan geld, aanpak en tijd. De Green Deal Duurzame Zorg 2.0, op 10 oktober ondertekend door onder meer ministeries, brancheorganisaties, zorgorganisaties en Intrakoop, kan daarbij helpen. Cathy van Beek, kwartiermaker bij VWS voor verduurzaming, licht toe. Aandachtspunten van deze Green Deal zijn een gezondheidsbevorderende omgeving, verminderen van CO2, meer circulair werken en beperken van medicijnresten in water. De deelnemende partijen gaan routekaarten maken voor het verminderen van CO2, de bewustwording verhogen, samen kennis ontwikkelen, mogelijke belemmeringen wegnemen en financiële beloningsmogelijkheden bekijken. Vanuit het Programma Duurzame Zorg van VWS worden deze acties ondersteund. Cathy eindigt haar presentatie met een oproep: “We hebben elkaars kennis nodig. Ga in gesprek met collega’s en je OR en zoek bondgenoten om samen met verduurzaming aan de slag te gaan. En loop je ergens tegen aan, laat het me weten.”

Zelf met de energietransitie aan de slag

Slechts een klein deel van de aanwezige zorgorganisaties is al actief met de energietransitie aan de slag. Het merendeel van de leden wil wel, maar vindt dat het nog veel beter moet. Er is nog een ‘wereld te winnen’. Daarover gaan de zorgorganisaties samen in gesprek tijdens de workshops. Bij de workshop “Routekaart en uitvoering” lopen zorgorganisaties er soms tegen aan dat leveranciers nog niet aan hun ‘groene’ vraag kunnen voldoen. Zij roepen Intrakoop daarom op hen te helpen aan ‘groene’ leveranciers. Facilitair managers vinden dat zij voor hun processen al best ver zijn met het verduurzamen van de zorg. Maar in het primaire zorgproces kan nog wel het nodige worden verduurzaamd. Een van de ideeën was om resultaten niet te vertalen naar geld maar naar meer zorguren. Laten we bovendien meer gebruik maken van bestaande initiatieven en bewegingen om de zorg verder te verduurzamen. Mogelijk kan Intrakoop daarbij helpen door deze initiatieven letterlijk in kaart te brengen.

Deel dit artikel