Toenemende wet- en regelgeving in aanloop naar klimaatdoelstellingen 2030
Dat we aan de slag moeten met duurzaamheid is bij iedereen bekend. Toch zijn verplichtingen vanuit wet- en regelgeving voor veel bedrijven de aanleiding om daadwerkelijk actie te ondernemen. Dit terwijl verder vooruitkijken weldegelijke besparingen kan opleveren. Het is naïef om te denken dat we de klimaatdoelstellingen halen zónder strengere wet- en regelgeving, dus waarom nemen we deze doelen niet nu alvast mee in te maken (strategische) keuzes?
In 2016 heeft de Europese Unie, mede namens Nederland, het Klimaatakkoord van Parijs ondertekend. Doel van het akkoord is om de opwarming van de aarde te beperken tot ruim onder 2 graden Celsius. Om de doelen van het Klimaatakkoord van Parijs te halen zijn afspraken in Europa gemaakt. De EU-lidstaten hebben met elkaar afgesproken dat de EU in 2030 minimaal 55% minder CO2 moet uitstoten. In 2050 wil de Europese Unie klimaatneutraal zijn. Dat betekent dat er dan netto geen broeikasgassen meer worden uitgestoten. Een bijkomend doel is een volledig circulaire economie in 2050. In dit artikel beperken we ons tot de toenemende wet- en regelgeving om te kunnen voldoen aan doelstellingen voor CO2 reductie.
Wet- en regelgeving voor vastgoed en energie
In en rondom de gebouwde omgeving vindt het meeste energieverbruik plaats. Het is niet voor niets dat de meeste wet- en regelgeving op het gebied van duurzaamheid zich concentreert op vastgoed en energieverbruik. In onderstaande tabel worden de huidige wet- en regelgevingen samengevat en worden ( te verwachten) aanscherpingen benoemd:
| Wet- en regelgeving | Toelichting | Aanscherpingen en verwachtingen |
| EED-auditplicht | Grote zorgorganisaties (>250 fte of een jaaromzet van €50 miljoen én een jaarbalans van > €43 miljoen) dienen eens in de vier jaar te rapporteren over hun energieverbruik én de mogelijkheden die ze gaan inzetten om energie te besparen. Het gaat hier onder andere om het energiegebruik van gebouwen, installaties, industriële processen en het zakelijk vervoer. | |
| Informatieplicht (EML) | Gekeken naar het vastgoed van zorgorganisaties (ongeacht grote van de organisatie, huur of eigendom) geldt bij een verbruik vanaf 50.000 kWh elektriciteit of 25.000 m3 per jaar een informatieplicht en hiermee te treffen energiebesparende maatregelen (de EML) met een terugverdien tijd van < 5 jaar. De daadwerkelijke uitvoer van de erkende maatregelen is de energiebesparingsplicht. Een energieregistratie-en bewakingssysteem (EBS) is een van de maatregelen. | Vanaf 2027 zal er een aanscherping komen waarbij de terugverdientijd 7 jaar wordt. |
| EPBD III | Het doel van de EPBD III is het verbeteren van energieprestaties van technische bouwsystemen. Deze wetgeving omvat drie onderdelen:
| 2. Technische keuringen van verwarmings- en aircosystemen Een uitbreiding van deze wetgeving verplicht gebouwen die verwarmd of gekoeld worden met systemen met een nominaal vermogen van > 290 kW vanaf 2026 uitgerust te zijn met een gebouwbeheersings- en controlesysteem (GACS) dat de apparatuur controleert en aanstuurt. 3. Laadinfrastructuur voor elektrisch vervoer Een laadpalenverplichting bij nieuwbouw of ingrijpende renovatie zijn al enige tijd verplicht. Bij bestaande utiliteitsbouw met meer dan 20 parkeervakken geldt per 2025 een verplichting van minimaal één oplaadpunt. |
| Rapportageplicht Werkgebonden Personenmobiliteit (WPM) | Waarin de EED-audit voor een beperkte groep grotere zorgorganisaties alleen verplicht om te rapporteren over zakelijk vervoer, geldt vanaf 1 juli 2024 voor zorgorganisaties met > 100 medewerkers een rapportageverplichting over zakelijk- én woon-werkverkeer van hun medewerkers. | In eerste instantie zou vanaf 2024 sprake zijn van een maximale CO2 uitstoot per gereden kilometer (emissiegrens) als normstelling op weg naar een emissiegrens van 0 gram per reizigerskilometer in 2050. Voor de komende jaren is deze normstelling opgeschort, maar in 2026 wordt de voortgang opnieuw bekeken en is er een aanzienlijke kans dat de normstelling alsnog in het leven geroepen gaat worden. |
| Energielabel plicht voor kantoor-panden | Een kantoorgebouw moet minimaal energielabel C hebben. Dit betekent een energielabel met een primair fossiel energiegebruik van maximaal 225 kWh per m2 per jaar of een energielabel met de letter C of beter. Voldoet het gebouw niet aan de eisen? Dan mag het kantoor niet meer gebruikt worden. Deze verplichting geldt niet als er minder dan 50% van het totale oppervlakte van het pand gebruikt wordt als kantoorpand. | Een energielabelverplichting voor gebouwen van publieke instellingen en een uitfasering van de 15% minst energiezuinige gebouwen is in concept. Het is niet onwaarschijnlijk dat de energielabelplicht op termijn ook aangescherpt wordt voor utiliteitsgebouwen. |
| CSRD | Dit is een rapportageplicht voor (op dit moment alleen nog) beursgenoteerde bedrijven die voldoen aan twee van de drie voorwaarden (meer dan 250 medewerkers, meer dan 40 miljoen euro omzet per jaar en/of meer dan 20 miljoen euro op de balans). Bedrijven dienen te rapporteren over ESG met als doel transparantie. Een onderdeel van deze wetgeving is het uitvoeren van een materialiteitsanalyse waarin in kaart gebracht wordt op welke ‘’materiele thema’s’’ de organisatie de meeste impact heeft of kan hebben. Als de organisatie tot de conclusie komt dat klimaatverandering geen materieel thema is, zal dit uitgebreid toegelicht moeten worden in de duurzaamheidsverslaggeving. Kortom: ook in deze wetgeving wordt de negatieve impact van CO2 uitstoot onderschreven en gewaarborgd. | Voor veel zorgorganisaties is deze wetgeving momenteel nog niet van toepassing maar in de praktijk worden deze organisaties al wel geconfronteerd met vragen van stakeholders. ‘’Wat doet jouw organisatie op het gebied van duurzaamheid?’’ of ‘’Heeft jouw organisatie een ESG-beleid?’’. Naar verwachting zal de wetgeving zich in 2026/2027 uitbreiden richting de zorg. |
Een andere bijkomstigheid is een verhoging van de energiebelasting voor aardgas en een verlaging van de energiebelasting voor elektriciteit. De overheid wil hiermee stimuleren dat vaker gekozen wordt voor elektrische warmteopties, zoals warmtepompen.
Ons advies
Gekeken naar waar Nederland nu staat ten opzichte van de klimaatdoelstelling van 2030, verwacht Intrakoop in de loop van de jaren zeker nog aanscherping op de huidige wet- en regelgeving. Met de wetenschap dat de huidige wetgeving al aangescherpt wordt en dat verhoogde energiebelasting op minder duurzame energie doorgevoerd is, is het niet onverstandig om nu aan de slag te gaan met maatregelen voor CO2 reductie, ook voor organisaties die niet voldoen aan de voorwaarden van bovengenoemde wetgevingen!
Start vandaag nog!
Om te starten met CO2 reductie is het belangrijk om inzicht te hebben in de verbruikcijfers van het vastgoed en te onderzoeken hoe deze cijfers tot stand zijn gekomen. Waar vindt het meeste energieverbruik plaats? Is er sprake van verspilling? En heeft dit te maken met mindere mate van isolatie of draaien er veel niet-energiezuinige installaties en apparaten?
Ook is het goed om aandacht te geven aan mobiliteit door te starten met een inventarisatie op de vervoersbewegingen. Hoe komt het personeel naar het werk? Welke afstand leggen zij af? Hoe is het wagenpark ingericht? En zijn er mogelijkheden om het OV of de fiets te stimuleren? Aan de hand van deze informatie kan een verbeterplan opgesteld worden en zal je als organisatie stappen zetten!
Financieel voordeel
Energiebesparende maatregelen leiden op den duur ook tot financieel gewin. Minder verbruik is minder kosten. Maar verduurzaming leidt wel vaak tot aanzienlijke investeringskosten. Vanuit de overheid zijn er verschillende subsidiëren zoals de DUMAVA, ISDE, SDE++, EIA, MIA, VAMIL en lokale of regionale subsidies. Het is de moeite waard om te onderzoeken welke mogelijkheden er zijn voor jouw organisatie.
Hulp nodig bij CO2 reductie?
We zien de complexiteit die wet- en regelgeving, CO2 reductie en de financieringsvorm met zich mee brengen. Het leidt tot een hoop informatie en het is een kunst om hier een rode draad in te zien. We kunnen ons voorstellen dat er behoefte is aan structuur en een gedegen aanpak. Om die reden heeft Intrakoop verschillende trajecten opgezet voor zorginstellingen en ziekenhuizen om door de bomen het bos weer te gaan zien. In ons Starttraject voeren we een CO2 benchmark uit waarin we de eerste stap zetten naar inzicht in de CO2 uitstoot. In het Vervolgtraject Visievorming op duurzaamheidsbeleid voeren wij een toets op wet- en regelgeving uit en zoomen we in op mogelijke energiebesparingen en hiermee CO2 reductie van onder andere vastgoed, installaties én mobiliteit! Deze verwerken we in korte- en lange termijndoelstellingen.
Hulp nodig of meer weten over de trajecten die Intrakoop biedt? Bekijk de mogelijkheden.
Samen werken we aan duurzame zorg!
Deel dit artikel
Neem contact op
c1f636a0fb67428b82a664e1d154bc46.tmb-usr0002-1.jpg?Culture=nl&sfvrsn=5e91746d_1)